Mijn ervaring als zorgontvanger: van eenzaam roepend in de woestijn tot in vertrouwde handen.
‘Daar lig ik dan; uitgeput, angstig en even totaal vervreemd van de persoon die ik voor dit alles was. Wat gebeurt er toch? Wat is er met mij aan de hand? Ik had mij het zo anders voorgesteld! Zal iemand mij helpen?’ Werkelijk ziek zijn en zorg ontvangen is iets heel anders dan het denken over zorg, het onderzoeken van zorgpraktijken of het verlenen van zorg. Pas op het moment waarop mijn eigen wereld even vreemd voor mij was, voelde ik wat de intense behoefte aan zorg werkelijk met iemand kan doen. Ik ervoer mijn behoefte aan zorgzaamheid vanuit mijn omgeving en werd mij bewust van mijn eigen kwetsbaarheid, waarin ik mezelf met steun van anderen overeind probeerde te houden. Daarbij probeerde ik mijn hoofd boven water te houden tussen de wirwar van verschillende zorgprofessionals. Er waren ellendige momenten, maar ook mooie momenten.
Mijn overtuiging is dat het terugblikken en nadenken over momenten van goede en minder goede zorg vruchtbaar kan zijn voor verdere visievorming over goed zorgen. Ervaringen zijn nodig om de zaak scherp te krijgen, daar gebeurt het. Om deze reden wil ik jullie meenemen in mijn ervaring. En zo wellicht een aanzet geven om ook jullie ervaring te delen.
Mijn ervaring gaat over de periode na de geboorte van mijn dochtertje. Langzaam ging het steeds minder goed met mij. Na een week kwam ik trillend, angstig en lichamelijk uitgeput in het ziekenhuis terecht om een paar dagen later weer naar huis te worden gestuurd zonder duidelijke verbetering. Gelukkig kreeg ik na een week een ijzerinfuus, waarna ik snel opknapte en vanaf toen kon gaan wennen aan het mooie moederschap.
Om zicht te krijgen op momenten van goede en minder goede zorg ben ik mij over deze periode gaan afvragen wat nu momenten waren waarop ik mij gehoord en gezien voelde. Momenten van vertrouwen en werkelijke zorgzaamheid. Ook vroeg ik mij af op welke momenten dit niet zo was. De momenten waarop ik mij gereduceerd voelde tot ‘weer zo’n kraamvrouw’ en momenten van onveiligheid. Het zijn momenten die mij geraakt hebben, die werkelijk iets bij mij veroorzaakt hebben, in mijn gedachten zijn gebleven en die altijd onderdeel zullen blijven van mijn ervaring als zorgontvanger.
Roepende in de woestijn
Momenten van minder goede zorg heb ik ervaren tijdens de volgende situaties:
- Het aankomen in het ziekenhuis. In een kamer worden gezet en wachten. Niemand te zien en niemand te horen. Mijzelf overgeleverd voelen.
- De psychiater in opleiding die ineens op kwam duiken en allerlei onduidelijke vragen bleef stellen, niet duidelijk wat hij zocht in mijn antwoorden. Pas later, na het gesprek, kreeg ik te horen dat ze (voor mij niet duidelijk wie) wilden uitsluiten of ik risico had op een postnatale psychose (dit bleek niet het geval).
- Die verpleegkundige die precies wist wat het plan ging worden zonder mij gesproken te hebben. Die mijn werkelijke zorgen niet leek te horen. Die mijn dochter oppakte en heen en weer schudde lopend door de kamer terwijl ik mijn bed nauwelijks uit kon.
- Al die verschillende zorgverleners (verloskundigen, kraamhulp, gynaecologen, psychiaters, verpleegkundigen, huisartsen, etc.) die naar elkaar wezen voor de juiste hulp, zodat ik en mijn naasten niet meer wisten wie zich nu werkelijk om ons bekommerden.
- De vooronderstellingen van zorgverleners. Artsen die er steeds weer vanuit gingen dat mijn klachten psychisch waren, terwijl dit veel later juist een andere oorzaak bleek te hebben.
- De verpleegkundige die mij met al haar goede bedoelingen waarschuwde dat ik echt beter moest gaan eten en als ik weer thuis zou zijn hulp moest gaan zoeken in de zorg met mijn dochtertje. Dat het anders niet goed met mij zou komen. Dit terwijl ik geen hap door mijn keel kreeg en ik juist zo op zoek was naar vertrouwen en een bemoedigend woord.
- Artsen die mijn naasten niet serieus leken te nemen. Die niet naar hun verhaal over mij luisterden. Terwijl mijn vriend, zusje en moeder mij toch het beste kennen en ik zelf te ziek was om voor mezelf op te komen.
De momenten van minder goede zorg waren die momenten waarop ik het gevoel had alleen te staan, soms voor mijn gevoel roepend om hulp in een zandstorm midden in de woestijn. Niemand leek mij te horen en ik wist niet wat er met mij gebeurde. Het waren de momenten waarin ik overgeleverd was aan het systeem van de zorg en ervoer dat ondanks alle vele goede bedoelingen niemand mij echt hoorde of zag en daadwerkelijk om mij bekommerde. Ze deden gewoon hun werk. Opvallend vond ik dat er veel (voor de zorgverleners schijnbaar doodnormale) procedures waren (die ik niet begreep) en ik ontzettend veel mensen aan mijn bed heb gezien die helaas alleen vanuit hun eigen perspectief bleven denken. Voor mijn klachten was al een oorzaak gevonden en verder kijken dan ‘kraamvrouw met extreme hormoonschommelingen’ zat er niet meer bij.
Onzeker, hulpeloos en onbegrepen
Door dit alles voelde ik mij in de steek gelaten en werd ik onzeker over mezelf. Ik ging mij afvragen of ik nu gek was en had op die momenten het gevoel dat het fundament van wie ik dacht te zijn steeds verder wegzakte. Gelukkig had ik mijn zorgzame familie om mij heen die voor mij de woorden vonden die ik zelf kwijt was. Want de zorgverleners waren uit alle macht bezig om uit mij te krijgen wat ik nu precies zou willen en wat mijn behoeften waren. Ze wilden dat ik keuzes ging maken terwijl ik lichamelijk en geestelijk uitgeput was en het liefst aan een te vertrouwen en kundige hand werd meegenomen. Dit maakte mij onzeker. Ik voelde mij hulpeloos en onbegrepen.
In vertrouwde handen
Naast bovenstaande momenten van minder goede zorg deden zich ook veel bijzondere momenten voor die ik als goede zorg heb ervaren:
- De kraamhulp die nog niet eerder was geweest, maar meteen zag dat het niet goed ging, haar zorgen uitsprak en uit alle macht zorgde dat hulp in gang werd gezet.
- De verpleegkundige die de dag na de opname bij mij kwam zitten en vertelde dat ze ’s nachts thuis nog even wakker van mij had gelegen.
- De verpleegkundige die, toen zij na mijn gesprek met de psychiatrisch verpleegkundige binnenkwam, meteen doorhad dat het gesprek totaal verkeerd was gelopen. Die mij de ruimte gaf om mijn gevoelens te uiten.
- Dezelfde verpleegkundige die ik twee weken later toevallig in de stad tegenkwam en naar mij toe kwam om te vragen hoe het ging.
- Mijn vriend die voor mij opkwam en maar bleef aandringen bij de verloskundige en de huisarts dat er nu echt iets moest gaan gebeuren.
- De invallende huisarts die regelde dat ik een ijzerinfuus kreeg. Vooral toen ik in het ziekenhuis merkte dat hij voor mij de waarheid iets had verdraaid om ze daar zover te krijgen dat ze instemden met een infuus.
- Mijn familie, die in mijn huis kwam en voor mij klaar stond. En steeds maar vertelde dat alles goed zou komen.
- De verloskundige die vertelde dat ze zich zorgen had gemaakt over mij en dat zij toegaf misschien wel de situatie verkeerd te hebben ingeschat. Die de tijd nam om alles nogmaals door te spreken, zich verontschuldigde over de gang van zaken en haar bewondering voor mij uitsprak.
Voor mij zijn de momenten van goede zorg de momenten waarop iemand werkelijk zorg voor mij heeft gedragen. Als iemand mij werkelijk zag en mij als uniek persoon benaderde. Op die momenten kreeg ik het gevoel in vertrouwde handen te zijn en even alles los te mogen laten. Even klein te mogen zijn in de veiligheid van de handen die mij beschermden tegen alle gedachten, pijn en onrust die om mij heen hing. Deze vertrouwde handen lieten mij niet zomaar alleen.
Menselijkheid, oprechte interesse, juiste medische behandeling
Het waren de momenten waarop de zorgverlener liet zien dat hij of zij ook mens is. Dat hij of zij geraakt werd en twijfelde over hoe te handelen. Ik was niet de enige die kwetsbaar was op dat moment, dat stelde mij gerust. De mensen die voor mij in de bres sprongen, die mij veiligheid boden en mij gerust stelden in de chaos en vervreemding waar ik in terecht was gekomen. Ik voelde mij door deze momenten gesterkt in het idee dat tijden weer zouden veranderen. Hierdoor bleef ik niet naar het dal kijken, maar kwam de zon ook af en toe weer achter de wolken vandaan. Zo kon ik ook weer meer gaan genieten van mijn pasgeboren dochter. Door de oprechte interesse van de ander in mij waarbij zij hun eigen ervaringen deelden kon ik gaan zien dat zo’n verwarrende tijd in het begin van het moederschap iets is dat iedereen kan overkomen. Hierdoor heb ik bij mezelf de ruimte kunnen vinden om op zijn tijd de situatie te accepteren en geprobeerd niet al te streng voor mezelf te zijn ten aanzien van verwachtingen van mijn rol als moeder.
Maar natuurlijk gaat goede zorg ook om de juiste behandeling. Dat werd geboden door de arts die, toen hij eenmaal op huisbezoek kwam, zich ontfermde over mijn lichamelijke gezondheid en de noodzaak zag om mij een goede behandeling te geven. Zo kon ik weer opknappen en aansterken en langzaam mijn vertrouwde wereld tegemoet treden.
Naam bekend bij de redactie
Blogfoto: Sandstorm in de desert van asands
Deel ook uw zorgervaring
Dit verhaal stijgt niet uit boven het verhaal van anderen, dergelijke zorgervaringen zijn juist aan de orde van de dag. De beschreven casus kan gebruikt worden als voorbeeld om zelf uw zorgervaring op te schrijven. Ook kan het gebruikt worden voor professionals als casus om gezamenlijk op te reflecteren.
Heeft u ook een ervaring die u zou willen delen? Laat het de redactie weten!
0 reacties