Weer tot bloei brengen – een steentje bijdragen aan goede zorg voor ouderen

Samenvatting van een klein empirisch onderzoek in het kader van het vak Veldverkenning en veldonderzoek, ZEB 2012, onder begeleiding van prof.dr. Anne Goossensen.

Onderzoeker/student: Emmanuel Avi

Het onderzoek is gericht op personen die nu afhankelijk zijn van de zorg van anderen (zorgbehoevenden) en zelf zorgverlener zijn geweest. Hoe evalueren zij hun ervaringen? Dit onderzoek wil een steentje bijdragen aan de kennis over goede zorg, de kwaliteit van de zorg, de tevredenheid van de zorgontvanger en de goede relatie tussen zorgverlener en zorgontvanger. Centrale vraag is: Wat vinden zorgontvangers, die vroeger zelf zorgverlener zijn geweest, goede en minder goede aspecten van de zorg die ze nu zelf ontvangen, wat betreft o. a. de afstemming (match) tussen zorgverleners en zorgontvangers?

In dit onderzoek is gekozen voor de descriptieve, beschrijvende fenomenologie met bedoeling om de ervaringen van die zorgontvangers te laten zien. In dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van ongestructureerde interviews. De interviews zijn bij de twee respondenten thuis afgenomen in hun woonkamers, in hun eigen vertrouwde omgeving.

De resultaten van de analyse worden hier weergegeven. De verschillende facetten van het te onderzoeken fenomeen en hun onderlinge samenhang zijn in de vorm van thema’s belicht. Deze thema’s zijn in twee categorieën gesplitst:

• Soorten zorg  (fysieke zorg,  psychische zorg, sociale zorg en spirituele zorg)
• Zorg principes (gelijkwaardigheid, wederkerigheid en responsief gedrag, eigenwaardigheid, aandacht en erkenning, geduld en naar de ander luisteren, regels aanpassen, vreugde brengen, liefde van God delen, kost vermindering, meeleven, naast de ander staan).

De resultaten zijn onderbouwd met voorbeelden en citaten uit de interviews. Daaruit blijkt dat de respondenten sommige aspecten van de fysieke zorg die zij nu krijgen goed vinden, maar de sociale zorg en de spirituele zorg minder goed. Er wordt goed met de respondenten omgegaan en de zorgverleners zijn over het algemeen vriendelijk. Eenzaamheid is wel te constateren uit de ervaringen van de respondenten. De zeer beperkte mogelijkheid voor zorgverleners van nu om wat extra tijd aan bewoners te besteden is dus als slecht ervaren.

‘Weer tot bloei brengen’ gaat over de gedachte dat de zorgontvanger, ondanks zijn beperkingen, nog iets kan presteren. Respondenten zochten, toen zij zelf werkten, altijd naar iets goeds in de zorgontvanger dat er uit uitgehaald kan worden.