U moet het mij maar niet kwalijk nemen maar soms doe ik een raadspelletje met mezelf. Dan gok ik welke klacht de patiënt heeft nog voordat ik maar één vraag heb gesteld. Training in intuïtie zou je het kunnen noemen, een weinig wetenschappelijke methode maar het kan de dag soms opvrolijken.
De mankende jongeman in sporttenue is uiteraard een makkelijke en de oude dame die me een Gelukkig Nieuwjaar wenst in de zomer is ook een inkoppertje. De zwetende krachteloze hand die bij de ingang wordt geschud wordt moeilijker, kan nog alle kanten op, en het zestienjarig meisje dat samen met haar moeder komt zegt ook nog niet alles maar gaat meestal over anticonceptie of over menstruatieproblemen.
Deze genitale fixatie had ik ook toen een Marokkaanse vrouw met haar dochter van achttien binnenkwam maar ondanks dat ik redelijk in de buurt van het antwoord kwam gaf het dit keer geen overwinningsgevoel.
Moeder nam direct het woord en was wat in paniek. “U moet even kijken dokter, is alles nog wel goed van onderen?” De dochter zat er beteuterd bij. Snel ging er van alles door me heen: vaginale infectie, soa, verkrachting. Maar waarom was moeder er bij, de dochter was al achttien. Wilde de dochter dit zelf? “Ik begrijp dat er iets ergs is gebeurd, zou je alleen met mij willen praten?” sprak ik richting de dochter maar die keek mij niet aan en zei niets. “O nee”, antwoordde moeder, “ik heb het haar vader beloofd, ik moet het ook zien, er mag niets kapot zijn, en ik moet het nu weten want haar broers komen zo thuis en anders zwaait er wat”. Het begon langzaam te dagen, van onderen betrof hier het maagdenvlies.
De dochter bleek de avond tevoren te laat thuis te zijn gekomen van een bezoekje aan de stad. Een neef had gesignaleerd dat ze innig met een jongen op straat liep en hij had volgens zijn familie ingelicht. Vader boos op dochter, moeder boos op vader, broers boos op zus, moeder boos op zonen. De mythe van de maagdelijkheid, althans het vermeende verlies daarvan, spleet het gezin langs lijnen van geslacht in tweeën. Moeder koos uiteindelijk eieren voor haar geld. Om de ruzies te beslechten en haar dochter te beschermen tegen de toenemende dreiging (de broers zouden het er wel uitslaan wat er was gebeurd, dit was een schande voor de familie) kreeg ze van haar man toestemming het bewijs van maagdelijkheid aan de dokter te vragen. Ik deed eerst een poging wat uit te leggen. Een afwezig of klein maagdenvlies zou niet bewijzen dat er gemeenschap had plaatsgevonden. Het maagdenvlies kent immers vele soorten en maten. Maar met deze uitleg zouden haar vader en broers geen genoegen nemen.
Alhoewel feiten de mythes kunnen weerleggen is de problematiek van de maagdelijkheidscultuur niet door een dokter op te lossen. Vaders, broers en neven zijn de sleutel tot een oplossing, zij zouden naar de vrouwen in hun gemeenschap moeten luisteren. Maar zolang de mannen zichzelf niet als deel van een probleem zien is dat wishful thinking. Wel kon ik de vrouwen van dit gezin overtuigen.
Ik gaf de dochter ongezien een briefje mee voor haar vader. Ik had geen tekenen van ontmaagding gezien. Zij was geholpen en ik loog niet. De leugen in haar cultuur blijft voorlopig nog bestaan.
0 reacties