Schuld

De man van dertig kwam voor een pil tegen een depressie. Na twee jaar had hij nog steeds verdriet van het overlijden van zijn vriendin. Zij was van een bergwand naar beneden gedonderd, de avond tevoren hadden ze een flinke ruzie gehad en met haar val was ook het conflict onuitgesproken de dood in gejaagd.

Hij voelde zich schuldig en kniezend had hij de afgelopen twee jaren doorgebracht. Had hij maar eerder met haar gepraat, ze was nu ongelukkig gestorven, misschien was ze door hem in de war geweest en daarom gevallen. Via een testje op een website had hij geconcludeerd dat hij depressief was. Na wat doorvragen zat daar wel wat in. Hij was somber, had moeite de dag te beginnen, überhaupt nog initiatieven te nemen, negatief over zichzelf, at slecht en sliep slecht. Alles al twee jaar lang en in sterke mate.

Het leek inderdaad logisch om hem met een pil te gaan behandelen en door te sturen naar een psycholoog. Maar ik kon het niet laten op te merken dat zij hem wel een rotstreek had geleverd. Hij veerde op. Hoe bedoelde ik dat, zij had zich toch niet bewust in het ravijn gestort? Ik benoemde zijn veerkracht, het leek wel of hij boos werd. Wanneer had hij dat voor het laatste gevoeld? Er gebeurde van alles bij hem, hij draaide en zocht naar woorden. Wat bedoelde ik nou? Ik zei hem dat ik me kon voorstellen dat hij zich wel in de steek gelaten moest voelen door haar: eerst ruzie maken, maar uitpraten, ho maar. Hij stond op. Nee, zij was dood, haar gemis gaf hem verdriet, dat was waar het over moest gaan. Nee, zei ik, verdrietig zijn kun je al. Nu je bij mij komt moet het ergens anders over gaan. Waar ben je allemaal boos over?

Het begon hem langzaam te dagen en wat verward nam hij geen recept maar een verwijzing naar een psycholoog mee. Schuldgevoelens lijken soms zo edel, zo grootmoedig, maar ze nagelen vast, zetten klem. Ze dwingen om zinloos naar het verleden te blijven kijken en verhinderen om te voelen wat er ook gevoeld wordt. Van alle tegenstrijdige gevoelens na de dood van een geliefde is boosheid over die ander vaak de verliezer en als dat geen plek krijgt slaat het lam. Later kwam ik de jonge man weer eens tegen. Hij liep hand in hand met zijn nieuwe vriendin en haar bolle buik verraadde een zwangerschap. Zijn schuld uiteraard.