Sinds haar start in 2007 heeft de master Zorgethiek en Beleid (ZeB) talloze afgestudeerden afgeleverd. Hoe is het werkende leven na de opleiding ZeB? En wat heeft deze opleiding hen meegegeven in de werkzaamheden? Dit keer spreken we Renata Lemmens.
Wie ben je? Wat is je achtergrond?
Ik ben Renata Lemmens. Ik heb twintig jaar voornamelijk in de psychiatrie op de PAAZ (Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis) in Veldhoven gewerkt. Voordat ik zorgethiek ging studeren heb ik een jaar om de wereld gereisd. Daar heb ik enorm van genoten.
Wat was je reden om de master Zorgethiek en Beleid te gaan doen?
Ik ben altijd nieuwsgierig en leergierig. Ik doe graag nieuwe ervaringen op. Na mijn wereldreis wilde ik weer een nieuwe ervaring opdoen en was ik benieuwd of ik verder studeren leuk zou vinden en of dat zou lukken.
Eerst heb ik naast mijn werk de premaster Zorgethiek en Beleid gedaan, toen nog in Tilburg. Tussen de premaster en de master heb ik in het kader van study abroad programma vanuit de opleiding een viertal maanden aan de Venice International University in Venetië gestudeerd. Het was ontzettend leuk zoveel mensen uit verschillende landen te ontmoeten en les te krijgen van professoren uit allerlei landen met heel verschillende achtergronden.
Ik ben Zorgethiek en Beleid gaan studeren omdat ik naast mijn werk, waarin ik vooral handelend bezig was, beter wilde leren denken. Zingeving, spiritualiteit en intuïtie zijn voor mij altijd heel belangrijk geweest. In mijn werk kwam dat terug door ontwikkeling van complementaire zorg en specifiek Therapeutic Touch op de afdeling.
Vanuit mijn spirituele achtergrond ben ik echter ook van mening dat harmonie en evenwicht belangrijk is voor je ontwikkeling: je loopt een trap op met twee benen, niet met één. Ik wil me evenwichtig ontwikkelen, niet alleen voelen, ervaren en doen, maar ook denken en inzicht.
Daarnaast was ik in mijn werk gericht op verbetering: hoe lever je goede zorg. Je loopt dan tegen allerlei financiële en andere grenzen aan. Vandaar dat zorgethiek mij aansprak. In de opleiding leerde ik ook andere manieren om dingen aan te pakken, problemen op te lossen. Ik zag er hoe andere mensen ontwikkelingen in gang durfden te zetten, en leerde er buiten de vastgelegde kaders te denken.
Waar ging je afstudeerthesis over?
Mijn afstudeerthesis ging over het overstappen van behandelaar. Ik vond dit altijd al een interessant gegeven. Het hele systeem is erop gebaseerd dat je kan veranderen van behandelaar, alsof je in plaats van de ene bakker voortaan naar een andere bakker gaat. Maar in de zorg wringt dat. Ik vroeg me af: wat speelt er dan allemaal? Je stapt niet zomaar over, waarom doet iemand dat? Waarom is overstappen zo moeilijk, waarom voelt dat als iemand verlaten?
Voor mijn onderzoek heeft mijn beste vriendin een grote rol gespeeld. Wij studeerden samen, maar zij was ernstig ziek en is overleden tijdens de opleiding. Zij zei altijd: je kan mij wel als casus gebruiken! Dat heb ik uiteindelijk gedaan. Ik heb onder andere haar man geïnterviewd en het bleek dat mijn vriendin zelf ook allemaal materiaal had dat ik heb gebruikt voor mijn afstudeerthesis.
De afstudeerthesis was heel persoonlijk, maar heel leerzaam. Zorgethiek geeft nieuwe woorden aan fenomenen en ervaringen van mensen, het benoemt de werkelijkheid zoals die ervaren wordt. Pas als iets woorden heeft, kan het invloed uitoefenen. Sommige dingen zijn zo voor de hand liggend dat ze geen woorden hebben. Als iets geen woorden heeft, dan wordt het ook niet meegenomen in beleid en als het niet meegenomen wordt in beleid komt er ook geen financiering voor. Ik heb bijvoorbeeld ook in de wijkverpleging gewerkt. Alle handelingen kunnen tegenwoordig gescand worden. Maar aandacht voor mensen kan niet gescand worden, en dan wordt het niet meegeteld in de zorg. Dan wordt er voorbijgegaan aan wat goede zorg is.
Wat heeft deze studie jou gebracht?
Een nieuwe baan! Snel na mijn afstuderen ben ik aangenomen bij Fontys als docent verpleegkunde. Ik werk daar nu sinds een paar maanden en ik vind het erg leuk. Er zijn weer veel nieuwe ervaringen en dingen te leren voor mij. Het is net als op de PAAZ met mensen en dat is altijd boeiend en interessant. Ik vind het erg leuk om de koppeling te kunnen maken tussen theorie en praktijk. Zo ben ik ook stagebegeleider in de psychiatrie, dat ik ken van mijn eigen werkervaring. Hierin en in de vakken die ik geef komt ethiek en zorgethiek ook naar voren. Er werken aan de opleiding meer mensen die uit de zorgethische hoek komen, dus dat biedt mogelijkheden voor verdere ontwikkeling.
Ik vind het erg leuk dat er puzzelstukjes op hun plek vallen, dat nu blijkt dat al die jaren in de psychiatrie en de studie zorgethiek nu gezamenlijk een rol spelen tijdens de lessen, of in de begeleiding van een stage van een student. Bij die stage begint een student bijvoorbeeld over het belang van de autonomie van een patiënt en hebben we het over op welke manier kwaliteit van zorg nog meer zichtbaar zou kunnen worden.
Kan je nog wat meer vertellen over je werkzaamheden na de master ZeB?
Ik doe ook nog een tweede master: Victimology and Criminal Justice in Tilburg. Daarom heb ik ook langer over de studie Zorgethiek en Beleid gedaan. Deze studie doe ik omdat ik dit ook interessant vind. Het is internationaal, wat me interesseert. Maar alles dat ik doe zit eigenlijk heel dicht tegen elkaar aan. Bij slachtoffers van misdrijven gaat het vaak ook over zorg. Victimology gaat over recht en ethiek. En zo draait alles om goede zorg voor mensen.
0 reacties