De ondertitel van dit boek: “De onbewerkte en niet-geromantiseerde verhalen uit het leven van een jonge huisarts” maakt duidelijk waar de inhoud over gaat. Jaddo, schrijfster en huisarts, is een jonge vrouw die haar ervaringen beschrijft in de opleiding tot arts, in haar co-schappen en werk in een huisartspraktijk en palliatieve zorg. Het eerste deel van de titel: “Juste après dresseuse d’ours” ofwel “In plaats van berentemmer” geeft weer dat zij op zevenjarige leeftijd, vlak voor zij koos voor het beroep van arts, berentemmer wilde worden. Met haar uiteindelijke keuze is zij, ondanks haar kritiek, nog steeds erg tevreden.
Jaddo is het pseudoniem wat zij gebruikt voor haar blog om van het schrijven geen last te hebben in haar werk. In dit blog is zij haar ervaringen gaan opschrijven om niet te vergeten wat haar verontwaardigd en machteloos maakt in opleiding en gezondheidszorg, maar ook omdat ze er niet aan gewend wil raken. Uit In de vele reacties van collega’s en anderen, werkzaam in de zorg, blijkt dat zij hierin niet alleen staat.
In het boek worden een aantal ervaringen op een luchtige en feitelijke manier beschreven, maar zodanig dat de absurditeit van een situatie of ongevoeligheid van betrokkenen duidelijk wordt. In de subtiele woordkeus ligt de aandacht voor de ethiek van de geneeskunde besloten. Zo beschrijft ze een situatie waar een oude vrouw die naakt op de operatietafel ligt, in afwachting van narcose. Verpleegkundigen en artsen lopen om haar heen zonder dat zij eraan denken deze vrouw toe te dekken; de schrijfster, nog een heel jonge co-assistent, durft niets te zeggen maar prent zich in: “niet vergeten, niet vergeten”. Beschrijvingen van situaties waarin onderwijs belangrijker is dan het belang van de patient komen regelmatig voor: onnodig een reeds onderzochte tumor voelen bij een oude man, een niet-noodzakelijk onderzoek doen bij een pubermeisje, ed. Anderzijds kan Jaddo met veel humor de soms veeleisende patienten beschrijven en de absurde kanten van de Franse gezondheidszorg laten zien; zo komt een deel van de mensen op haar spreekuur slechts om een “doktersbriefje” te vragen.
Zij weet op een luchtige en humoristische manier woorden te vinden voor de soms schokkende, absurde en emotionele voorvallen. Ook weet zij heel goed haar twijfels, verontwaardiging en eenzaamheid weer te geven waarmee haar opleiding tot arts gepaard gaat. Het is een pleidooi voor normale omgangsvormen en respect voor de waardigheid van patienten, waarmee zij tevens een groot mededogen voor haar patienten laat zien. Zij weet kortom door haar grote betrokkenheid, de lezer te raken.
Het boek is jammer genoeg nog niet vertaald, maar voor degene die enigszins Frans kan lezen een bijzonder boek en warm aanbevolen. Wat mij betreft verplichte literatuur voor studenten geneeskunde en (zorg-) ethiek!
Jaddo, Juste apres dresseuse d’ours: Les histoires brutes et non romancees d’une jeune generaliste, Fleuve Noir, 2011.
0 reacties