Leeservaring: ‘De maakbare baby’

De wens om een eigen kind te krijgen gaat niet altijd zo maar in vervulling. De afgelopen decennia hebben veel technologische ontwikkelingen het licht gezien die ingezet kunnen worden om vruchtbaarheidsproblemen op te lossen. Nieuwe technologische mogelijkheden komen in rap tempo tot stand. Het boek ‘De maakbare baby’ brengt deze in kaart en belicht ze ook ethisch. Een nuttig, informatief boek, relevant voor iedereen die bezig is met ethische vragen rondom vruchtbaarheidstechnologie en moederschap/ouderschap. Ook interessant in verband met het UvH-onderzoeksnetwerk ‘Concerning Maternity’.

Vruchtbaarheidstechnologieën nader beschouwd

Dit boek, geschreven door een fertiliteitsexpert (De Sutter) en een journaliste (Delrue), brengt in een toegankelijk en informatief overzicht van 9 hoofdstukken de huidige en toekomstige vruchtbaarheidstechnieken in kaart. De ‘klassieke IVF’, donatie, draagmoederschap, baarmoedertransplantatie, nieuwe gezinsvormen, ingevroren eicellen, embryoselectie, genetische modificatie. En de allernieuwste techniek-in-ontwikkeling: in-vitrometogenese, waarbij ei- en zaadcellen uit onze eigen huidcellen gekweekt kunnen worden. Duidelijk wordt: niet alles is nu mogelijk, maar de vruchtbaarheidsrevolutie gaat razendsnel.

Inzoomen op techniek

Per techniek wordt voor zover mogelijk dit stramien gevolgd. Eerst komt een stel met het betreffende vruchtbaarheidsprobleem aan het woord. Vervolgens wordt de bijpassende technologie beschreven, met informatie over procedures, cijfers van vraag, aanbod, gebruik, slagingskans en effecten. Het ervaringsverhaal van het stel is steeds verweven met de beschreven stappen.

Na dit ‘inzoomen’ volgt een overzicht van diverse nationale wetten (en effecten, voor zover bekend), internationale verdragen, culturele verschillen, historische ontwikkelingen. Duidelijk is dat de ontwikkelingen zó hard gaan, dat wetgeving en verdragen een heel relatief belang hebben: steeds blijken wensouders, technologen en commerciële partijen deze omzeilen.

Elk hoofdstuk bevat ethische overwegingen en knopen, verwoord door een team van experts, bestaande uit een moraalfilosoof, medisch ethici, fertiliteitsexperts en een bioloog die ook boeddhist is. Ze gaan onder meer over vergoeding & altruïsme (bv. bij draagmoeders), selectie & eugenetica (over het algemeen positief beschouwd), de (on)mogelijkheid om het verlangen naar een (eigen) kind te begrenzen, ongelijkheid (wie het betalen kan, kan alles), diversiteit (willen we dat nog?), en nieuwe gezinsvormen met meer ouders of een transgender ouder.

Ongeremde technologische mogelijkheden

Het boek van De Sutter en Delrue is doorleefd, toegankelijk, zeer informatief en genuanceerd. Het blijkt een grote puzzel hoe de voortdenderende technologische mogelijkheden moeten worden beschouwd. Er lijkt geen rem te zijn en de vraag is of die eigenlijk wel gewild is. De experts (en soms ook De Sutter zelf) laten zich overwegend positief uit over de ontwikkelingen.

Toch klinkt ook hier en daar een pleidooi voor regelgeving, voor een ethisch en (liever nog) juridisch kader dat de internationale politiek moet bieden. De knoop waarmee de lezer vervolgens blijft zitten is: waar zou ‘de politiek’ een dergelijk kader aan moeten ontlenen. Als de nadruk van ouders, medici, fertiliteitsexperts en ethici zozeer ligt op vooruitgang, er een breed verzet is tegen begrenzing en als men elkaar voortdurend links inhaalt om als eerste een nieuwe grens te overschrijden?

Het boek is daarmee ook een goede graadmeter voor onze tijd. Want als het taalveld domineert van keuze, individuele vrijheid én individuele verantwoordelijkheid, vooruitgang, gezondheid, maakbaarheid, en onwenselijkheid van gebrek. Is het dan nog mogelijk om kwesties als diversiteit, acceptatie, het onverwachte, kwetsbaarheid, solidariteit, lijden en zingeving, of een collectieve verantwoordelijkheid, aan de orde te stellen? ‘Food for thought’ voor medici, geesteswetenschappers, ouders en de samenleving als geheel.

[bol_product_links block_id=”bol_5ba7a2e516fea_selected-products” products=”9200000076589446″ name=”sutter” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”590″ cols=”2″ show_bol_logo=”0″ show_price=”1″ show_rating=”0″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]