Het afgelopen jaar heb ik mezelf een scholing cadeau gedaan bij onze Oosterburen. Samen met een goede vriend en collega reisden we vier maal voor drie dagen af naar Mainz waar we met een groep van 14 geestelijk verzorgers aan de slag gingen. Onder leiding van Erhard Weiher, ziekenhuispastor en oude rot in het vak, gingen we samen op zoek naar de mogelijkheden die er zijn om in deze tijd vorm te geven aan geestelijke verzorging in de hoogtechnische context van het ziekenhuis. Dat leverde prachtige gesprekken op.
Zo hebben we bijvoorbeeld geleerd dat geestelijk verzorgers een belangrijke rol kunnen hebben in de scholing van artsen op het terrein van bewustwording van hun rol. Veel van wat artsen op belangrijke momenten doen – bijvoorbeeld aan een wachtende familie het slechte bericht brengen dat een patiënt gestorven is – is onderhevig aan de wetten van een ritueel. Er wordt een ruimte geopend om iets te communiceren dat groter is dan het leven van alledag. Daarvoor moet contact gemaakt worden. Wanneer bij het droevige bericht even wordt stil gestaan bij de patiënt, en een enkel moment benoemd wordt waarvoor men dankbaar is, helpt dit ritueel om een onvergetelijk droevig moment tegelijkertijd te laden met een bron van troost. Dit is heel belangrijk voor de periode van rouw die nog gaat komen. Vervolgens dient dit kleine ritueel weer afgesloten te worden. Heilzame begrenzing en teruggave aan de familie.
Geestelijk verzorgers hebben bijzondere kennis en inzichten die waardevol zijn voor de hele gezondheidszorg. Tegelijkertijd lijkt het vak meer onder druk te staan dan ooit. De bezoekjes aan de Oosterburen leverden dan ook een interessant perspectief op ons eigen land op. In Duitsland zijn veel van de oude structuren nog intact. Geestelijk verzorgers kunnen nog terugvallen op vanzelfsprekendheden als bidden rond een sterfbed, of rituelen van afscheid nemen die nog herkend en gedragen worden door de aanwezigen. Ook de financiering is veelal nog stevig aanwezig. In ons land heeft de levensbeschouwelijke erosie al veel verder doorgezet, en lijkt ook het vak nu soms weg te spoelen. Daarom een speciaal themanummer, gewijd aan het complexe maar prachtige beroep van geestelijk verzorger. Hopelijk een bron van inspiratie voor verschillende partijen. Als dit nummer helpt om het gesprek in zorginstellingen te bevorderen tussen geestelijk verzorgers en andere professionals, is de redactie dik tevreden. Want dit vak gaat over betekenis en verbinding. Kostbare woorden in onze dure en tegelijkertijd vaak zo schrale tijd.
Carlo Leget
Redactioneel ter inleiding van Zin in Zorg (15; 3) – Tijdschrift over zorg, ethiek & levensbeschouwing.
Zie ook: http://www.relief.nl/
0 reacties