De verpleeghuiszorg is regelmatig in het nieuws; negatief wel te verstaan. De zorg is ondermaats volgens de critici. Een onderzoeksresultaat dat stelt dat er jaarlijks 20.000 fouten met medicijnen wordt gemaakt, wordt hierbij vaak aangehaald; een onderzoek van 10 jaar geleden.
Verpleeghuisdirecteur Naarderheem Marco Wisse kwam onlangs in het nieuws met een heel andere boodschap: “We moeten onze verwachtingen van de zorg bijstellen”.
Hij bedoelt hiermee dat we de kwetsbaarheid die bij het ouder worden hoort, niet moeten ontkennen. Voor KRO-NCRV Brandpunt een aanleiding Wisse maart 2015 op te zoeken.
De verwachtingen van de zorg en het ouder worden in het algemeen en voor de betrokken families, zijn vaak niet realistisch volgens Wisse.
Een uitspraak van Wisse die veel stof deed opwaaien is: “Urine die langs de enkels loopt is voor mij als professional een teken van hele goede zorg.” Hij reageerde hiermee op de ophef rond de vader en moeder van Staatssecretaris Van Rijn, en de uitspraken van Van Rijn in het programma Pauw van 4 november 2014.
Een mooie en ja, ook soms pijnlijke boodschap. Wij vroegen ons af hoe de boodschap van Wisse in de praktijk kan worden gebracht. Wij zochten deze directeur op om hem te vragen hoe hij dit ideaal in de praktijk brengt.[pullquote]“Goede zorg is deze overlaten aan de mensen die dat met passie en met plezier doen.”[/pullquote]
We worden vriendelijk ontvangen op een warme zomerdag. Marco Wisse neemt ons mee naar de kantine voor een kop koffie, waar de bewoners zelf kunnen kiezen wat en wanneer ze willen eten. De keuken is een levend voorbeeld van de manier waarop Marco Wisse zijn visie in de praktijk brengt. Volgens Wisse is leiding geven luisteren naar de mensen die op betreffende plek de professionals zijn. Op elke laag van de organisatie kunnen de professionals immers het beste beoordelen wat er nodig is en wat werkt. Protocollen zijn een tijdje geleden dan ook de deur uit gegaan in dit huis. En werkt dit? Ja dit werkt, uitstekend zelfs!
Wat er volgens Wisse nodig is om deze werkwijze mogelijk te maken is vertrouwen. Vertrouwen in elkaar en elkaars professionaliteit. Als we met meer vertrouwen elkaar benaderen, het gesprek aangaan met elkaar, luisteren naar elkaar, kunnen we elkaars kwaliteiten beter gebruiken en inzetten.
De kritiek op de verpleeghuiszorg komt volgens Wisse onder andere voort uit het schuldgevoel dat we niet zelf voor onze dierbaren kunnen zorgen. Dit schuldgevoel kopen we als het ware af door de uitbesteedde zorg heel kritisch te bekijken. Volgens Wisse is dat vaak de achterliggende reden van de kritiek is op de zorg. We zouden met meer realiteit naar dood en ziekte moeten leren kijken, dood en ziekte horen bij het leven.
Heb je een wens voor de gezondheidszorg?
“Ja, ik zou ongelofelijk graag willen dat we met dat geld weer gaan werken vanuit vertrouwen en niet wantrouwen. Anders zie ik het niet zitten met de evolutie. Daar maak ik me echt zorgen over.
Ik ben helemaal geschoold in wantrouwen en instrumenten om te zorgen dat dingen beheersbaar en beheerbaar blijven, en ik ben er overheen. Het werkt niet, het systeem is vastgelopen en we hebben nieuwe systemen nodig. En dat kan alleen maar als je dat doet vanuit vertrouwen.”
Hoe kunnen we dat bereiken?
“Dat betekent dat je eerlijk moet zijn en dat je dus ook het eerlijke verhaal moet gaan vertellen, dat wij in de sector als professionals ook in staat moeten zijn om te zeggen: ‘Dit is wat we kunnen betekenen. Als u het goed vindt, van harte welkom. Als u dat niets vindt, sorry’.
Dus eerlijkheid en vertrouwen, en niet alleen maar lijsten invullen om het geweten van andere mensen te sussen.”
“Wat er van de week gebeurt in de Kamer, dat met die PGB’s; dat is natuurlijk misgegaan. Ik vind dat we als samenleving dan zo hypocriet zijn. We zien daar een staatssecretaris en hij heeft het hart echt wel op de goede plaats, maar dat willen we niet zien.
En natuurlijk maakt die man een fout, maar dat doen we allemaal wel eens. Waarom willen we zo iemand daarop afrekenen? Waarom zeggen we niet: ‘Joh, dat heb je verkeerd gedaan. Zorg snel dat het wel in orde komt.’ Waarom doen we dat? Om ons eigen geweten te sussen. We hebben een prutser weggestuurd, dus wij zijn beter, wij hebben het goed gedaan.”
In onderstaande video een weergave van het interview met Marco Wisse over: ‘Hoe breng je goede zorg in de praktijk?’
Marielle Stroes en Marieke Breed
1 reactie
Sinclair
Meneer Wisse snapt niet helemaal hoe het werkt met politieke verantwoordelijkheid. Als je willens en wetens met waarschuwingen vooraf tóch een PGB op deze wijze invoert (als eigen prestige project?) dan ben je niet de juiste man op de juiste plek.
Het gaat er net om ons eigen geweten te sussen, het gaat om het nemen van verantwoordelijkheid, en daar hoort niet bij eerst de ernst van het probleem ontkennen, anderen de schuld geven en het eigen stoepje schoonhouden.
De ellende die Martin van Rijn heeft aangericht treft een grote kwetsbare groep mensen. Dan kun je niet zeggen “foutje bedankt, ga maar weer verder”. Het vertróuwen is weg.