In Copen met Coping staat de professionaliteit van de professional centraal. Binnen de zorg wordt nog vaak gedacht dat geraakt worden door het verhaal van de ander niet professioneel is, maar als zorgverlener ben je toch ook mens? Margaretha van Eeden werkt als gedragsdeskundige in een revalidatiecentrum, waar ze naast begeleiding aan cliënten ook begeleiding geeft aan collega-professionals in hoe zij kunnen omgaan met lastige praktijksituaties en de emoties die deze oproepen. Volgens haar zit de professionaliteit niet in het negeren van emoties die in de zorgrelatie kunnen ontstaan, maar juist in het omgaan met deze geraaktheid.
Het boek van Van Eeden gaat over coping. Coping is vakjargon voor hoe iemand omgaat met een stressvolle situatie en de spanning die hieruit voortkomt. Zij geeft uitgebreid uitleg over wat coping en verliesverwerking zijn en betekenen voor de cliënt. Voor de cognities, emoties en gedragingen die spelen in deze stressvolle situatie biedt zij een reflectiemodel om ordening aan te brengen in de ingewikkelde copingprocessen die gaande zijn. Ze benadrukt hierin dat de verschillende copingstrategiën geen vaste kaders zijn. Coping is namelijk gebonden aan de unieke ander in zijn eigen specifieke situatie en context, en dit maakt het begeleiden complex. Oog houden voor en aansluiten op de ander staat dan ook voorop in het boek.
Daarnaast schenkt zij ook aandacht aan professioneel copen met coping en dit is interessant. In de zorgrelatie met de cliënt staat zijn verhaal centraal, maar zowel de zorgverlener als zorgontvanger staan met elkaar in relatie. Het is dan ook onontkoombaar dat emotionele betrokkenheid van de zorgprofessional hierin meekomt. Geluiden uit de verschillende beschreven casu in het boek zijn dan ook: ‘ik voel me nogal machteloos en onzeker (..) raak ik zelfs geïrriteerd (..) ik word geraakt, voel me klein en reageer vervolgens emotioneel (..) word ik boos (..) word kortaf (..) cliënte zuigt energie (..) ik word tijdens dit gesprek gegrepen door het gevoel van hulpeloosheid en onmacht (..).’ Deze geluiden zijn normaal én menselijk, maar het gevaar is wel dat het je professioneel handelen kan blokkeren wanneer je er niet goed mee om kunt gaan. In deze geraaktheid zit veel informatie over de ander, maar ook over de eigen grenzen van de professional. Wanneer we deze geraaktheid erkennen en analyseren kunnen we ons professioneel handelen verbeteren, zegt Van Eeden, en het boek Copen met Coping reikt hiervoor een helder en ondersteunend analysemodel.
Noot: Doordenken over emoties, gevoelens en professionaliteit kan ook bijvoorbeeld aan de hand van de TEDtalk van schrijfster en filosofe Désanne van Brederode die zij gaf op het presentiecongres in 2013. “Ik wil het verschil tonen tussen die een of meer onderstromen in het gemoed en daarbovenop dan die ontstane schommelingen die vooral een reactie zijn op wat er in je omgeving gebeurt of op dat wat ervan buitenaf op je toekomt. Waarbij het natuurlijk wel zo kan zijn dat emoties en gevoelens op elkaar inwerken, elkaar afzwakken of juist versterken, maar daarmee worden ze nog niet identiek aan elkaar”.
Het boek is momenteel alleen te bestellen bij Margaretha van Eeden via reflectie.in.beweging’at’gmail.com.
0 reacties