Nanouk Leopolds filmbewerking van het boek ‘Boven is het stil’ van Gerbrand Bakker (2006) vertelt het verhaal van een zoon en zijn vader. De film opent met het shot waarin de zoon, Helmer, zijn bedlegerige vader naar boven tilt, de trap op, naar zolder. De boerderij wordt opgeknapt en hij verhuist daarom zijn vader naar zijn nieuwe kamer.
Helmer runt de boerderij alleen, aangezien zijn vader daartoe niet meer in staat is. Gedurende de film raken we bekend met zijn dagelijkse routine: koeien melken, schapen voeren en de zorg voor zijn vader. Verder maken we kennis met het boerenleven en de omgeving. De buurvrouw die langskomt voor een kopje koffie, de melkrijder die de verse melk komt ophalen en het bijeenkomen van de gemeenschap op de begrafenis van een naburige boer.
De prachtige beelden van het boerenlandschap en –leven laten de schoonheid, maar ook de eenzaamheid zien waarin de 55-jarige boer Helmer leeft. De band met zijn vader oogt niet liefdevol. Met weerzin zorgt hij voor zijn vader en wanneer deze iets vraagt volgt er een bits antwoord. ‘Ik heb honger’, zegt vader, ‘Ik heb ook wel eens honger’, antwoordt Helmer. Het maakt de kijker nieuwsgierig naar wat er in het verleden is voorgevallen waardoor er op zo’n manier met deze kwetsbare man wordt omgegaan. In deze korte dialogen van een enkele zin, die minimaal terugkomen, worden stap voor stap essentiële gebeurtenissen uit het levensverhaal van dit gezin ontsluiert.
De wezenlijke verhoudingen tussen de verschillende relaties van de personages worden daarentegen duidelijk in de tijd dat er juist niet gesproken wordt. Het aankijken en niet durven spreken, alsmede het ongemak dat hieruit voortkomt, maken de affectie duidelijk tussen Helmer en de melkrijder Johan. De genegenheid tussen deze twee mannen lijkt in contrast te staan met de relatie tussen vader en zoon. Maar is dit zo zwart-wit? De scène waarin vader wordt verzorgt onder de douche nadat hij in zijn bed heeft geplast, toont dit grijze gebied. Het maakt de aversie duidelijk die Helmer voelt, maar tegelijkertijd reageert hij ook op het appèl van zijn hulpbehoevende vader. Wanneer zijn vader aan het eind van de film overlijdt lijkt het of Helmer dan pas werkelijk gelukkig kan worden. Daarmee blijkt wel dat, naast vader, ook Helmer door de zorgrelatie afhankelijk was.
[bol_product_links block_id=”bol_57530c6f2581b_selected-products” products=”9200000005537739,1001004006165509″ name=”bakker” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”DC7605″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”CCCCCC” width=”590″ cols=”2″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”0″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]
0 reacties