Op 24 april 2004 om 19.13 uur krijgt de Franse kunstenares Sophie Calle een e-mail van haar vriend. Hij maakt het uit met haar en eindigt zijn bericht met de woorden ‘prenez soin de vous’. Zorg goed voor jezelf.
Dat is precies wat Sophie Calle besluit te doen. Ze vraagt 107 vrouwen (en een papegaai) de e-mail te interpreteren en bundelde hun reactie. Een ongelooflijk boek is het resultaat. We komen daarin eigenlijk nauwelijks iets te weten over de relatie die beëindigd is, over de context ervan of over Sophie en haar ex die wordt aangeduid met G. Des te meer lezen en zien we over hoe meer dan 100 vrouwen vanuit hun verschillende beroepen en kwaliteiten de brief opvatten. De taalkundige ontleedt de brief nauwkeurig, een advocate onderzoekt of er sprake is van bedrog, een helderziende gebruikt kaarten om erachter te komen wat er ‘achter’ de e-mail zit, een geheim agente maakt een versleutelde versie, romanschrijvers schrijven een kort verhaal naar aanleiding van de brief en een kruiswoordexpert maakt er een kruiswoordpuzzel van. Een duizelingwekkende serie interpretaties trekt voorbij, waarbij de zorgethiek overigens niet onbesproken blijft. Moraalfilosoof Sandra Laugier ziet dat G. zich vooral beroept op rationele, mannelijke argumenten (regels, noodzaak, handelen) en Sophie beschrijft in termen van ‘affection, love, care and attention’. Precies een van de spanningsvelden waaromheen de zorgethiek zich ontwikkelt. Laugier verwijst uitgebreid naar Carol Gilligan in haar analyse van de e-mail.
httpv://www.youtube.com/watch?v=kdZCUFt1db8
Een a capella interpretatie van de e-mail door de Franse zangeres Camille.
Maar het blijft niet bij papieren interpretaties alleen. Het boek opent met een mediation sessie op een dvd. G. is er zelf niet bij aanwezig, de geprinte mail ligt roerloos op de stoel. Ook is er een dvd met een korte film, waarin we Sophie in een geparkeerd autootje met een vriendin over relaties zien praten. Vergezeld van sigaretten en een fles gin. Uitsmijter is een dvd waarop 44 kunstenaars hun versie van de e-mail laten zien. Actrices, zangeressen, danseressen en een clown passeren de revue. Allemaal helpen ze Sophie Calle bij haar zelfzorg.
httpv://www.youtube.com/watch?v=dpdXFWWWnG8
Het De Pont Museum in Tilburg wijdde in 2010 een tentoonstelling aan ‘Prenez soin de vous’. Dit filmpje geeft een impressie, inclusief papegaai.
Sophie Calle. Take care of yourself. Paris: Acte Sud, 2007. [ISBN 978-2-7427-6893-6]
0 reacties