Zaterdag 12 november aanstaande organiseert de Vereniging voor Filosofie en Geneeskunde (VFG) haar jaarlijkse congres. Dat is de plek voor iedereen die zich interesseert voor het raakvlak tussen zorg, filosofie en ethiek. Dit jaar is het thema Mens en natuur in harmonie: gezondheid en ecologie.
De VFG heeft het doel om actuele discussies in de geneeskunde vanuit de filosofie te ondersteunen en te verreiken. Door reflectie op antropologische, kentheoretische en ethische vooronderstellingen draagt de VFG bij aan het verhelderen van de structuur van het debat en bevordert zij beargumenteerde meningsvorming. De VFG richt zich daarbij op de brede doelgroep van professionele zorgverleners, patiëntenorganisaties en overige geïnteresseerden. De VFG is van mening dat bekendheid met en deelname aan filosofische discussies integraal deel uitmaakt van goede zorgverlening. Het jaarlijkse congres van de VFG biedt filosofische verdieping en prikkelt tot kritische reflectie.
Thema: gezondheid en ecologie
Het onderwerp van het komende jaarcongres is: gezondheid en ecologie. Klimaatverandering en de daaruit volgende duurzaamheidsvraagstukken zijn niet meer weg te denken uit het publieke debat. Recent publiceerde de Gezondheidsraad een advies om duurzaamheid mee te laten wegen bij keuzes in de zorg. Wat betekent deze urgente en indringende kwestie voor de gezondheidszorg? Wat doet het met ons dat we dagelijks geconfronteerd worden met de milieu- en klimaatcrisis? In hoeverre zijn we verplicht te zorgen dat toekomstige generaties gezond kunnen leven? Welke ziektes zijn de wereld in gekomen door onze omgang met onze leefwereld, met de coronapandemie als meest recente voorbeeld? In hoeverre is er een verband tussen een gezonde, groene leefomgeving en gezond worden en blijven? Betekent zorgen voor onszelf niet impliciet zorgen voor onze leefwereld? In de zorg wordt, ondersteund door wetenschap en technologie, op zoek gegaan naar manieren om de mens te helen. In de steriele omgeving van een ziekenhuis lijkt de mens niet gezien te worden als onderdeel van de wereld daarbuiten; het ecosysteem dat onder meer bestaat uit natuur en dier. Terwijl er steeds meer geluiden opgaan dat de mens daar niet los van gezien kan worden en dat we weg zouden moeten bewegen van een antropocentrisch wereldbeeld. Hoe zou de zorg er uit komen te zien als we deze paradigmaverschuiving serieus nemen?
Sprekers en lezingen
Tijdens het jaarcongres zullen deze en andere vragen door diverse sprekers onder de loep worden genomen. Wouter Kusters, filosoof, taalwetenschapper, docent en schrijver, zal ingaan op de interne dynamiek van sombere stemmingen rondom de planetaire vooruitzichten voor komende generaties. Hoe kunnen we ons professioneel en persoonlijk verhouden tot anderen, en eventueel onszelf, die met deze problemen worstelen? Op welke vlakken kunnen we iets met deze problemen doen: psychisch, lichamelijk, sociaal, politiek, technologisch, spiritueel? En moeten we wel iets doen, of kunnen we niet beter heel veel laten? Wat zijn de implicaties van de crisis voor ons denken en verhouden in de wereld, de tijd en de natuur? Jan-Willem Berends, clustermanager Facilitair en Techniek bij het Streekziekenhuis Koningin Beatrix in Winterswijk, heeft als één van de belangrijkste opdrachten om duurzaamheid binnen de organisatie te borgen. In zijn lezing zal hij ingaan op de milieu-impact van de gezondheidszorg, de bewustwording daarover en hoe er concreet wordt gewerkt aan verduurzaming.
Naomi van Steenbergen, universitair docent aan het Ethiek Instituut van de Universiteit Utrecht, zal ingaan op onze morele verantwoordelijkheden voor anderen, nu en in de toekomst. Hoe verhoudt het begrip van ‘niet schaden’ zich tot onze huidige omgang met de wereld en wat betekent dit voor ons gedrag en onze toekomst? Als we met de meeste van onze handelingen onvermijdelijk anderen schaden, wat mogen we dan nog doen? En worden zorgprofessionals, die anderen (indirect) schaden juist door (direct) te helpen, door hun beroep gevrijwaard, of hebben ze in deze context juist een speciale verantwoordelijkheid? Bernice Bovenkerk is universitair hoofddocent dier- en milieu-ethiek aan de Wageningen Universiteit. Aan de hand van het concept ‘OneHealth’ zal zij betogen dat een verandering in het hele systeem nodig en zelfs onvermijdelijk is om onze gezondheid te waarborgen. We moeten erkennen dat we verbonden zijn met dieren en de natuur en een andere houding jegens dieren en de natuur is daarbij nodig.
Inschrijven kan nog
In het programma is bovendien ruimte ingebouwd voor groepsgesprekken: om uit te wisselen hoe deelnemers hun praktische en morele verantwoordelijkheid zien ten aanzien van duurzaamheid in relatie tot gezondheid(szorg). En er is een interactieve, gemodereerde paneldiscussie om te reflecteren op de opgedane inzichten. Het congres zal plaatsvinden in het Erasmus MS in Rotterdam. Schrijf je hier in.
0 reacties