Transgender

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Een genderneutraal toilet op het ministerie is vooruitgang, stelt Tessa Smorenburg, maar voor volledige emancipatie voor transgenders is nog een lange weg te gaan.

Genderneutrale toilet

Vol trots presenteerde minister Jet Bussemaker van Emancipatie dat op 4 juli ook het toiletblok van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een genderneutraal toilet zou krijgen. Net als het stadhuis in Utrecht en de universiteit van Leiden en Amsterdam. Deze verandering in de publieke ruimte is een stap vooruit voor de emancipatie van transgenders, aangezien zij dagelijks geconfronteerd worden met de institutionalisering van man/vrouw denken: ‘Aan welk gender op de deur conformeer ik mij?.’ Maar er is meer nodig dan om de stigmatisering van transgenders te verminderen. De bewustwording van ons discours over gender is urgent.

Hij is een Zij

In het televisieprogramma Hij is een Zij volgt Arie Boomsma zeven jonge transgenders die in transitie zijn. Voor mijn gevoel geeft deze documentaireserie inzicht in wat het betekent om transgender te zijn in de Nederlandse maatschappij, maar schiet het tekort in het bijdragen aan normalisatie van het transgender-zijn. We maken bijvoorbeeld kennis met Rens. Rens zit in groep 8 van de basisschool en is in transitie van meisje naar jongen. Er is een scène in deze documentaire dat we Rens zien rennen over het speelplein en dan zegt Boomsma: ‘Als een jongen rent Rens over het schoolplein’. Hiermee zet Boomsma het dominante discours van gender voort, namelijk de stereotypering dat jongens sportief zijn, terwijl Rens waarschijnlijk niet anders rent dan toen hij nog Renske heette.

Als we inzicht krijgen in hoe gendernormen worden gereproduceerd in onze verhalen, dan is dat de weg naar de emancipatie van transgenders. Laten we er ons daarom bewust van worden dat de manier waarop wij de dingen uitspreken, kwetsend kan zijn voor een ander. Iedereen heeft daar een onmiskenbaar aandeel in, want ook ik zeg aan de telefoon weleens onbewust tegen een vriendin ‘o, dat is zo typisch voor mannen’.

Genderstereotypen

Transgenderblogs spreken honderduit over de worsteling met genderstereotypen. Wanneer ze spreken over hun leven ten tijde van hun transitie, nadat ze uit de kast zijn gekomen als transgender, blijkt dat de manier hoe de maatschappij man of vrouw categoriseert bepalend is voor de lichamelijke non-conformiteit die zij ervaren. Zelfs na hun transitie zijn deze vanzelfsprekendheden over mannelijkheid en vrouwelijkheid nog confronterend. Ook na de invoering van de genderneutrale wc past de transgender niet zomaar in een hokje.

Lees hier mijn scriptie voor meer over dit onderwerp.

Bron: Hard//hoofd, Transgender, 21 juli 2016.